Bescherming van persoonsgegevens in het justitiële domein: Richtlijnen voor Statistical Disclosure Control
Het ministerie van Justitie en Veiligheid wil datasets zoveel als mogelijk en proactief publiek beschikbaar te stellen. Het motto hierbij is ‘openbaar tenzij’. Veel van de datasets betreffen privacygevoelige data: over justitiabelen, vluchtelingen of rechtzoekende burgers. Openbaarmaking en datadeling moeten daarom op een verantwoorde, privacybeschermende wijze gebeuren. Het WODC onderzocht Statistical Disclosure Control-technieken, waarmee identificerende en gevoelige gegevens zoveel mogelijk worden verwijderd of verhuld, terwijl de bruikbaarheid zo veel mogelijk behouden blijft. Nu heeft het WODC richtlijnen ontwikkeld die het gebruik van deze technieken toegankelijker maken.
Het ministerie deelt ook gegevens met anderen om verschillende redenen, bijvoorbeeld om hun operationele activiteiten te faciliteren, statistische inzichten in de status van hun operationele activiteiten en strategische doelstellingen te verkrijgen en wetenschappelijk onderzoek uit te voeren dat relevant is voor hun missie, bijvoorbeeld naar de impact van hun beleid. De SDC-technieken die het WODC onderzocht kunnen gebruikt worden om de te publiceren dataset zodanig te transformeren dat de kans op privacy-onthullingen kleiner wordt. Daarnaast helpen ze bij het maken van de afweging tussen enerzijds privacy en anderzijds bruikbaarheid. Deze WODC-studie laat zien dat het gebruik van SDC-technieken complex is; gebruikers hebben hier vaak aanvullende begeleiding bij nodig.
Stap naar ingebruikname
In navolging van eerdere publicaties zet het recente WODC-rapport Bescherming van persoonsgegevens in het justitiële domein: Richtlijnen voor Statistical Disclosure Control (Cahier 2021-10) een volgende stap naar de ingebruikname van SDC-technologie binnen overheidsinstanties. De onderzoekers hebben enkele initiële richtlijnen ontwikkeld voor het gebruik van SDC-technologie in de praktijk. De verwachting is dat SDC-technologie op die manier toegankelijker wordt voor data stewards die verantwoordelijk zijn voor het op verantwoorde wijze delen of openstellen van datasets.
Kennis verspreiden
De onderzoekers wijzen erop dat het nodig is om kennis over SDC-technieken breder te verspreiden. De kennis is nu voornamelijk aanwezig in het SDC-onderzoeksdomein, maar is ook van belang voor databeheerders en data-analisten, voor bestuurders die verantwoordelijk zijn voor privacy- en/of databeleid en voor professionals die datalabs en andere datagedreven samenwerkingsverbanden opzetten.
Onderzoek naar nieuwe ontwikkelingen
Voortdurend onderzoek is nodig om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen op dit gebied. In de onderzoekslijn wil het WODC nog onderzoek gaan doen naar hoe tekstuele gegevens (bijvoorbeeld dossiers) beschermd kunnen worden.