Onveilige werkomgeving van boa's vraagt om maatregelen

Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) werken in verschillende domeinen (in gemeenten, maar ook in natuurgebieden en op het spoor) en hebben verschillende taken en bevoegdheden. Er zijn duidelijke ontwikkelingen te zien in hun vakgebied: ze pakken in de laatste jaren steeds vaker taken op waar de politie minder aan toekomt. Hoewel de afgelopen jaren professionalisering heeft plaatsgevonden stuiten boa’s ook op de nodige problemen in hun werk, zoals agressie en lastige of zeer beperkte samenwerking met de politie. Onderzoeksbureau DSP-Groep onderzocht in opdracht van het WODC de werkomstandigheden van boa’s en wat daarin verbeterd kan worden. De resultaten legden zij vast in het rapport 'Buitengewoon veilig; onderzoek naar de taken en arbeidsomstandigheden van boa's en de samenwerking met de politie'.

In een enquête geven boa’s en andere stakeholders aan dat er flink ruimte voor verbetering is in het creëren van een veilige werkomgeving voor boa’s. Bijna alle boa’s (95 procent) hebben verbale agressie meegemaakt. Ook intimidatie (68 procent) en fysiek geweld (58 procent) komen veel voor. Opvallend daarbij is dat bijna één op de drie boa-respondenten aangeeft slachtoffer te zijn geweest van geweld door een collega.

Rol van de werkgever

Werkgevers kunnen gemeenten zijn, maar ook bedrijven voor openbaar vervoer of natuurbehoudorganisaties. Slechts de helft van de boa’s is van mening dat zijn/haar werkgever genoeg doet bij de opvang van eventuele boa slachtoffers. Een derde van de boa’s vindt dat de werkgever genoeg doet aan het voorkomen van (de gevolgen van) incidenten. Vooral het oordeel van boa’s die werken in het openbaar vervoer is hier opvallend negatief. Agressie onder collega’s vereist volgens de onderzoekers een aparte aanpak.

Bewapening

Ruim de helft van de geënquêteerde boa’s geeft aan behoefte te hebben aan meer bewapening, bijvoorbeeld een korte wapenstok. Nu hebben zij vaak alleen handboeien.

Werkgevers en leidinggevenden zijn er minder van overtuigd dat meer bewapening nodig is. Zij benadrukken dat goede afspraken over taken en samenwerking met de politie en een goede training relevanter zijn om te komen tot een veilige werksituatie. Eventuele bewapening dient volgens hen te worden gezien als sluitstuk.

Samenwerking met de politie

Er is overlap tussen taken van boa’s en de politie. Dat er geen landelijke afspraken zijn tussen boa’s en de politie maakt het werk soms lastig. De onderzoekers geven aan dat goede praktische samenwerking met politie en zicht op risicovolle situaties en hoe daarin te handelen essentiële randvoorwaarden zijn voor taakuitvoering.

Corona

Sinds het begin van de coronacrisis wordt er vaker een beroep gedaan op boa’s voor de handhaving van maatregelen. Dit heeft als gevolg dat boa’s aangeven nog vaker dan normaal verbale agressie, intimidatie en fysieke agressie meemaken. Wel geven ze aan dat er door deze crisis nauwer wordt samengewerkt met ketenpartners, zoals de politie: de lijnen zijn korter en er wordt meer informatie gedeeld.