Toename bezetting COA-locaties valt samen met toename incidenten en misdrijven

In 2022 verbleven 83.000 unieke vreemdelingen voor enige tijd op een COA-locatie. De gemiddelde bezetting was bijna 40% hoger dan in 2021. De toename in bezetting valt samen met een toename in aantallen incidenten en verdachten van een misdrijf. Het deel van de COA-bewoners dat betrokken is geweest bij een incident (7%) of verdacht van een misdrijf (3%) is nog steeds klein.

Incidenten

In totaal registreerde het COA in 2022 8.700 gevallen van verbale suïcidedreiging, zelfdestructieve acties en fysieke, verbale en non-verbale agressie en geweld. Dit is een stijging van 42% ten opzichte van een jaar eerder. In 2022 waren nog steeds slechts een klein deel van de doelgroep betrokken bij een incident (7%). Deze vreemdelingen verbleven merendeels op een asielzoekerscentrum. Wel komen op de locaties voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) en de handhaving en toezichtlocaties (htl) relatief meer incidenten voor.

Misdrijven

De politie registreerde in 2022 in totaal 5.700 verdachten die op het moment van het plegen van het misdrijf op een COA-locatie verbleven (4.000 in 2021). Sommige verdachten waren betrokken bij meerdere misdrijven, waardoor er in 2022 2.300 unieke verdachten van misdrijven binnen de doelgroep geregistreerd werden (3% van de doelgroep). Ze worden vooral verdacht van vermogensdelicten (77%), zoals inbraak en (winkel)diefstal.

Wie zijn betrokken?

De vreemdelingen die in 2022 betrokken waren bij een incident m.b.t. agressie (fysiek, verbaal of non-verbaal) zijn overwegend man (87%) en het grootste deel is tussen de 18 en 39 jaar oud (64%). Nationaliteiten met relatief hoge aandelen betrokkenen zijn onder andere Marokkaans (27%), Algerijns (27%) en Nigeriaans (16%). Mogelijk hangt dit samen met een oververtegenwoordiging van mannen en jongvolwassenen onder deze groepen en/of hun positie in de asielprocedure.

De samenstelling van de groep van verdachten van misdrijven is vergelijkbaar met de hierboven beschreven betrokkenen bij incidenten. Nationaliteiten met relatief hoge aandelen verdachten zijn Algerijns (44%), Marokkaans (33%) en Tunesisch (31%).

Afbakening

De rapportage is niet volledig ten aanzien van alle overlast en criminaliteit gepleegd door vreemdelingen in Nederland. Incidenten of misdrijven die plaatsvonden voordat personen onder de verantwoordelijkheid van het COA vielen, bijvoorbeeld gedurende de tijd dat asielzoekers buiten bij het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben gewacht, zijn niet meegenomen in deze rapportage. Daarnaast blijft ook het grootste deel van Oekraïense vluchtelingen die in 2022 naar Nederland kwamen, buiten beschouwing in deze rapportage. Zij werden meestal niet opgevangen in een COA-locatie.