De bescherming van slachtoffers van huwelijksdwang, achterlating en vrouwelijke genitale verminking kan en moet beter. Dat erkennen ook de ministeries van JenV, VWS en SZW. In hun beleidsreactie op het eerder dit jaar verschenen WODC-onderzoek Over Grenzen geven zij aan de aanbevelingen uit het rapport ter harte te nemen. Een van de belangrijkste aanbevelingen is het juridisch mogelijk maken van een hybride beschermingsbevel. Zo’n beschermingsbevel is een civielrechtelijke maatregel – zoals een uitreisverbod of een contactverbod – die bij overtreding strafrechtelijk kan worden gehandhaafd.
Beeld: © Rijksoverheid
De betrokken ministeries hebben op 18 december hun beleidsreactie gegeven op het WODC-onderzoek Over Grenzen, over preventieve beschermingsbevelen bij huwelijksdwang, achterlating en vrouwelijke genitale verminking, dat deze zomer verscheen.
Aanbevelingen onderzoek
De belangrijkste aanbeveling uit het onderzoek luidt: Maak een hybride beschermingsbevel juridisch mogelijk. Introduceer een civielrechtelijk beschermingsbevel dat – naar het voorbeeld van de protection orders in Verenigd Koninkrijk – bij overtreding strafrechtelijk kan worden gehandhaafd. Een dergelijke aanpak zou ook in Nederland kunnen bijdragen aan betere bescherming van slachtoffers van huwelijksdwang, achterlating en vrouwelijke genitale verminking.
De andere aanbevelingen waren:
- Verbeter signalering, risico-inschatting en ketensamenwerking.
Investeer in voorlichting binnen gemeenschappen, versterk kennis en vaardigheden van professionals, en bevorder duurzame samenwerking tussen ketenpartners. - Zorg voor een robuust kader van ondersteuning, bescherming en handhaving.
Borg randvoorwaarden zoals passende hulpverlening en structurele training van rechters, juridisch personeel, politie en het Openbaar Ministerie. Realiseer structurele monitoring en adequate handhaving bij overtreding. Een goed afgestemde, integrale aanpak vergroot de effectiviteit van beschermingsmaatregelen. - Zoek verbinding en voorkom stigmatisering.
Voorkom dat beschermingsmaatregelen leiden tot uitsluiting, wantrouwen of discriminatie. Werk actief samen met gemeenschappen aan bewustwording, gedeelde verantwoordelijkheid en duurzame verandering.
Reactie bewindspersonen
De betrokken bewindspersonen nemen de aanbevelingen uit het rapport ter harte en vinden dat het onderzoek ‘waardevolle inzichten en aanknopingspunten’ biedt om het beleid en de aanpak van schadelijke praktijken samen met de betrokken organisaties te verbeteren.
Met betrekking tot de hoofdaanbeveling over de invoering van het hybride beschermingsbevel, zal de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid (JenV) onderzoeken ‘of en hoe het huidige juridische instrumentarium kan worden aangevuld met maatregelen in lijn met het hybride beschermingsbevel’.
Daarna wordt gekeken ‘welke aanvullende maatregelen (in de zin van onder meer structurele hulpverlening, structurele training, structurele monitoring en handhaving) nodig zijn om de beschermingsmaatregelen goed in te bedden. Daar zullen zowel de betrokken organisaties als de gemeenschappen bij worden betrokken’.
‘De bevindingen en de aanbevelingen in het onderzoeksrapport bieden een goede basis voor het verbeteren van de aanpak van schadelijke praktijken. Wij vinden het van groot belang dat potentiële slachtoffers tegen deze schadelijke praktijken worden beschermd en gaan daarom voortvarend aan de slag met de hiervoor aangekondigde nadere stappen’, aldus de betrokken bewindspersonen van JenV en VWS.
Zie beleidsreactie