Opvattingen over migratie: gastvrij, maar ook ongenoegen en maatschappelijke onrust

Opvang van asielzoekers in AZC’s leidt niet tot grote problemen. Nederlanders die dichtbij een AZC wonen, hebben eerder een positieve dan negatieve mening over asielzoekers vergeleken met zij die veraf wonen. Voor zover de acceptatie van asielzoekers wel onder druk staat, hangt dit sterk samen met breder levend maatschappelijk ongenoegen.

Dit blijkt uit het onderzoek “Ongenoegen, migratie, gastvrijheid en maatschappelijke onrust” dat de Rijksuniversiteit Groningen uitvoerde in opdracht van het WODC.Opvang van asielzoekers in AZC’s leidt niet tot grote problemen. Nederlanders die dichtbij een AZC wonen, hebben eerder een positieve dan negatieve mening over asielzoekers vergeleken met zij die veraf wonen. Voor zover de acceptatie van asielzoekers wel onder druk staat, hangt dit sterk samen met breder levend maatschappelijk ongenoegen. Dit blijkt uit het onderzoek “Ongenoegen, migratie, gastvrijheid en maatschappelijke onrust” dat de Rijksuniversiteit Groningen uitvoerde in opdracht van het WODC.

Uit een diepte-onderzoek in drie gemeenten waar incidenten hebben plaatsgevonden bleek dat buurtbewoners vooral positief of neutraal zijn over het AZC. In één stad werd ook een deur-aan-deur onderzoek gedaan, waar dit ook uit bleek. Problemen in en rond AZC’s, die zijn onderzocht, worden veroorzaakt door asielzoekers uit zogeheten veilige landen van herkomst, die geen uitzicht hebben op een verblijfsvergunning.


Uit een landelijke enquête, die uitgevoerd is in het onderzoek, blijkt dat sommige meningen over asielbeleid en asielzoekers negatiever zijn geworden. In 2017 was 38% van de Nederlanders negatief over het opvangbeleid; in februari 2019 was dit 43%. De komst van asielzoekers voedt zorgen over huisvesting en de Nederlandse identiteit. In 2017 maakte 59% zich hier enige zorgen over; in 2019 was dit 63%. Emoties tegenover de asielzoekers zelf blijven overwegend positief, met vooral veel empathie.


Nederlanders zijn opvallend hulpvaardig en gastvrij jegens asielzoekers en men wil hen goed opvangen. Rond de 45% van de respondenten wil asielzoekers de helpende hand reiken. Zo’n 25% wil helpen, maar wil ook streng optreden tegen asielzoekers die zich niet gedragen. Een kleinere groep van zo’n 12% is in voor hardere acties tegen asielzoekers én tegen de staat. Uit het onderzoek blijkt dat 30% van de Nederlanders vindt dat de overheid zo slecht functioneert dat het hele systeem maar het beste omver geworpen kan worden; 21% vindt dat de overheid het verdient om hard aangepakt te worden, desnoods met geweld. Vanuit het oogpunt van nationale veiligheid is dat een opvallende bevinding, aldus de onderzoekers.


Meningen over het migratiebeleid van de overheid worden niet alleen bepaald door wat Nederlanders vinden van migranten, maar ook door wat zij vinden van de overheid en van het land als geheel. De intentie om asielzoekers, desnoods met geweld, te corrigeren, hangt samen met negatieve meningen over asielzoekers en ook met maatschappelijk ongenoegen. Dit suggereert dat lokaal verzet tegen asielzoekers en AZC’s een oorsprong kan hebben in ongenoegens over de stand van het land, niet alleen over migratie.

Lees meer in Ongenoegen, migratie, gastvrijheid en maatschappelijke onrust.