Adolescentenstrafrecht

Evaluatie Adolescentenstrafrecht

Het adolescentenstrafrecht heeft betrekking op jeugdigen van 16 tot 23 jaar. Een belangrijk doel van het adolescentenstrafrecht is een flexibele werking van de sanctiestelsels rond de leeftijd van 18 jaar. Het adolescentenstrafrecht verruimt de mogelijkheden om rekening te houden met de ontwikkelingsfase van een jeugdige verdachte. De nadruk binnen het adolescentenstrafrecht ligt op de verruiming van de toepassing van het jeugdstrafrecht bij jongvolwassenen in de leeftijd van 18 tot 23 jaar (artikel 77c Sr).

Betrokkenheid hele strafrechtketen

Bij de toepassing van het adolescentenstrafrecht zijn diverse partijen in de strafrechtketen betrokken. In de adviesfase gaat het om de reclassering, de Raad voor de Kinderbescherming en het Nederlands Instituut voor Forensische Psychologie. Het OM kan vervolgens op basis van het advies de toepassing van het jeugdstrafrecht of het volwassenenstrafrecht vorderen. De rechter beslist uiteindelijk, en in de tenuitvoerlegging zijn zowel de Dienst Justitiële Inrichtingen als de (jeugd)reclassering van belang voor een goede, op maat gerichte aanpak.

Monitoren en evalueren

Om de toepassing van het adolescentenstrafrecht te volgen en evalueren is een onderzoeksprogramma Monitoren en Evalueren (M&E) Adolescentenstrafrecht uitgevoerd. De aandacht ging daarbij specifiek uit naar de toepassing van het jeugdstrafrecht bij jongvolwassenen.

Door te monitoren worden ontwikkelingen in de toepassing van het (jeugd)strafrecht bij minderjarigen en jongvolwassen bijgehouden. Daarbij is ook aangesloten bij reeds lopende monitorprojecten van het WODC, namelijk de Monitor Jeugdcriminaliteit en de Recidivemonitor.

Daarnaast is in verschillende deelprojecten het adolescentenstrafrecht geëvalueerd, waaronder een vroege evaluatie, een kenmerkenonderzoek, een procesevaluatie, een internationale vergelijking en een effectmeting. Tot slot is een multi criteria evaluatie van het adolescentenstrafrecht uitgevoerd.
Bij dit rapport is ook een overzicht van de Nieuwsbrieven Monitoring en Evaluatie van het Adolescentenstrafrecht terug te vinden. 

Toepassing van volwassenenstrafrecht bij minderjarigen

In 2021 is het WODC gestart met een onderzoek naar de toepassing van het volwassenenstrafrecht bij 16- en 17-jarigen (artikel 77b Sr.). Het doel van dit onderzoek is het valideren van de registratie van artikel 77b Sr. en inzicht krijgen in de achtergrondkenmerken van daders en de motivering in zaken van 16- en 17-jarigen waarin het volwassenenstrafrecht is toegepast.

De eerste resultaten zijn in maart 2023 gepubliceerd.
De resultaten van de kwalitatieve deelstudie zijn in april 2024 gepubliceerd.