Nieuwe Justitiële verkenningen over de rol van AI op werkterrein van justitie en veiligheid

Wat is Artificiële Intelligentie (AI)? Welke maatschappelijke ontwikkelingen spelen er rond AI? En hoe raken deze ontwikkelingen het werkterrein van justitie en veiligheid? Deze vragen staan centraal in het nieuwe themanummer van Justitiële Verkenningen.

In dit themanummer staan drie aandachtspunten centraal. In de eerste plaats het zoeken naar evenwicht tussen enerzijds de beloften die AI biedt voor een rechtvaardiger en veiliger samenleving, en anderzijds de risico’s die er mee verbonden zijn en de manieren waarop deze risico’s beperkt kunnen worden. In de tweede plaats een accent op de actualiteit. De bijdragen gaan vooral over lopend onderzoek en over AI-toepassingen die nog volop in ontwikkeling zijn. De auteurs beschrijven ook minder succesvolle ervaringen, en de lessen die daaruit getrokken kunnen worden. Ook richten velen de blik vooruit door toekomstige ontwikkelingen te verkennen. In de derde plaats nadruk op praktijkgerichte toepassingen van AI. Er komen uiteenlopende sectoren en organisaties in de strafrechtketen en het veiligheidsdomein aan bod, waaronder gemeenten, politie, Koninklijke Marechaussee en forensische zorg.

Beeld: ©Bureau IJzersterk met behulp van AI

Voorbeelden van onderwerpen die aan de orde komen:

  • De verschijningsvormen van AI-criminaliteit en de juridische aansprakelijkheid, verantwoordelijkheid en strafbaarheid voor schade door AI-criminaliteit.
  • De consequenties van AI in politiewerk voor de kennis en vaardigheden waarover uitvoerende politiemensen moeten beschikken, niet alleen over digitale of technische kanten van AI, maar ook over juridische en ethische aspecten.
  • Actuele ontwikkelingen rond het gebruik van AI bij de Koninklijke Marechaussee.
  • De beperkingen van AI bij het gebruik voor forensische advisering over verblijfsintensiteit en beveiligingsniveau.
  • Onderzoek naar toepassingen van AI voor het veilig beheersen van mensenmassa’s bij grootschalige evenementen.
  • De ontwikkeling van inclusieve AI-toepassingen voor openbare orde en veiligheid in het Living Labs Scheveningen.
  • Het integreren van ethische aspecten bij het ontwikkelen en toepassen van AI.
  • Het opschalen van succesvolle lokale AI-toepassingen.