Forensische zorg is bedoeld voor mensen die met justitie in aanraking zijn gekomen én een psychiatrische of psychische stoornis hebben, verslaafd zijn of verstandelijk beperkt. Het doel ervan is te voorkomen dat ze opnieuw een strafbaar feit begaan. Het meest bekend is de tbs-behandeling. Maar er zijn ook andere vormen, zoals forensisch beschermd wonen. Binnen de kennislijn Forensische Zorg verrichten we onderzoek naar de verschillende aspecten van forensische zorg.
De afgelopen decennia groeide het aantal mensen dat ambulante forensische zorg en forensische woonzorg kreeg flink. Ook nam het aantal tbs-gestelden toe. Er is inmiddels een aanzienlijke wachtlijst voor plaatsing in een forensisch psychiatrisch centrum. Organisaties in de forensische zorg ervaren de patiënten bovendien als steeds complexer en risicovoller.
Welk onderzoek doen we?
Onderzoek binnen de kennislijn Forensische Zorg is grotendeels duidend en verklarend van aard. Het merendeel van het onderzoek richt zich op het geven van inzicht in de werking en de (bedoelde en onbedoelde) effecten van beleid en wetgeving. Het onderzoek omvat:
- Doeltreffendheid van het forensische zorgstelsel
- Continuïteit van zorg en toezicht
- Forensische patiënten
1. Doeltreffendheid van het forensische zorgstelsel
Doelen van het forensische zorgstelsel zijn dat de patiënt op de juiste plek zit en de juiste forensische zorg krijgt. Belangrijk is ook dat er voldoende forensische zorgcapaciteit is die kwalitatief goede zorg biedt, gericht op de veiligheid van de samenleving. Een goede aansluiting tussen de forensische zorg (die onderdeel is van een straf of strafrechtelijke maatregel) en de reguliere zorg (buiten een straftelijk kader) is eveneens van belang. We onderzoeken hoe beleidsmaatregelen gericht op het behalen van deze doelen, in de praktijk uitwerken. Ook brengt de kennislijn de recidive van patiënten tijdens en na forensische zorg in kaart.
Meer informatie en de laatste rapporten vind je op de pagina Doeltreffendheid forensisch zorgstelsel.
2. Continuïteit van zorg en toezicht
Na afloop van hun straf of maatregel hebben veel forensische patiënten nog vervolgzorg nodig. De kennislijn Forensische Zorg brengt de continuïteit van zorg in kaart. Hoeveel patiënten ontvangen nog zorg na afloop van hun strafrechtelijke maatregel? Om welke typen zorg gaat het en welke rol spelen de verschillende kenmerken van patiënten? Daders van zedendelicten of zware geweldsmisdrijven kunnen na afloop van hun straf of maatregel langdurig toezicht krijgen. We evalueren de wetgeving die dit mogelijk maakt.
Meer informatie en de laatste rapporten vind je op de pagina Continuïteit van zorg en toezicht.
3. Forensische patiënten
De populatie patiënten met forensische zorg is erg divers. Er zijn grote verschillen tussen patiënten wat betreft ernst en type problematiek en het soort straf en/of maatregel dat hen is opgelegd door de rechter. Ook kunnen zij uiteenlopende soorten forensische zorg ontvangen. We doen onderzoek naar de verschillende typen forensische patiënten.
Meer informatie en de laatste rapporten vind je op de pagina Forensische patiënten.
Drie recente onderzoeken uitgelicht
Onderzoekers
- Katy de Kogel (kennislijncoördinator)
- Marleen Nagtegaal (kennislijncoördinator)
- Andreas Burger
- Sanne van Dijk
- Daan Donninger
- Klaus Drieschner (tevens Kennislijn Straffen en Maatregelen)
- Sophie van ’t Klooster
- Laura Muns
- Vera Oosterhuis
- Patrick Statsch
Alle onderzoeken
Alle onderzoeken van het WODC op het gebied van forensische zorg zijn te vinden via onderstaande groene knop.