Stabilisering in aantal coffeeshops in Nederland

De stabiliserende trend in het aantal coffeeshops die sinds 2017 zichtbaar is, zet zich door. Eind 2022 hebben 102 van de 345 Nederlandse gemeenten samen 565 gedoogde verkooppunten van cannabis. Ook in het gemeentelijk beleid over coffeeshops is weinig veranderd. Eind 2022 hadden 102 van de 344 gemeenten een gedoogbeleid, 235 gemeenten een nulbeleid (er worden geen coffeeshops gedoogd) en 7 gemeenten geen coffeeshopbeleid. Dit blijkt uit onderzoek van Breuer & Intraval in opdracht van het WODC.

Grafiek die uitbeeldt hoeveel coffeeshops er in de periode 1999-2022 in Nederland aanwezig zijn.
Beeld: ©Breuer & Intraval

Het betreft de zestiende meting van het monitoronderzoek naar het aantal gedoogde verkooppunten van cannabis (coffeeshops) in Nederland en het gemeentelijk coffeeshopbeleid. Ook onderwerpen als gedoogcriteria, toezicht, controle en handhaving vallen onder de monitor.
De belangrijkste uitkomsten van deze meting staan overzichtelijk op een rij in deze infographic.

Invloed drie landelijke ontwikkelingen

Bij de huidige meting is voor het eerst in kaart gebracht hoe drie landelijke ontwikkelingen mogelijk invloed hebben (gehad) op gemeentelijke wijzigingen in het coffeeshopbeleid, namelijk het aanstaande experiment met een gesloten coffeeshopketen, de coronamaatregelen en het per 1 juli 2022 ingevoerde verbod op rookruimtes. Vijf van de tien interventiegemeenten van het aanstaande experiment met een gesloten coffeeshopketen hebben hun beleid in overeenstemming met dat experiment gewijzigd. De coronamaatregelen en het per 1 juli 2022 ingevoerde verbod op rookruimtes hebben niet geleid tot beleidswijzigingen, maar lijken wel invloed te hebben gehad op het kleinere aantal controles (door coronamaatregelen) en de toename van populariteit van het afhalen van cannabis bij de coffeeshops per 1 juli 2022 (door het verbod op rookruimtes).

Aantal overtredingen door coffeeshops

In 2022 zijn in totaal 15 overtredingen door coffeeshops geconstateerd in 12 gemeenten. Dat zijn er minder dan in 2020 toen 42 overtredingen in 21 verschillende gemeenten werden geconstateerd. In 2018 waren dat er 26 in 14 gemeenten. Het hogere aantal in 2020 lijkt dus een trendbreuk te zijn, maar de oorzaak daarvan is onbekend.

Over het onderzoek

Het onderzoek is een herhaling van eerdere metingen en is op nagenoeg dezelfde wijze uitgevoerd als in de voorgaande jaren. Dit maakt goede en betrouwbare vergelijkingen met de resultaten van eerdere metingen mogelijk. In de periode april 2023 tot en met juni 2023 zijn de ambtenaren van alle Nederlandse gemeenten die verantwoordelijk zijn voor het lokale coffeeshopbeleid bevraagd over de aantallen coffeeshops en het door hun gemeente gevoerde beleid. De respons onder de drie categorieën gemeenten (coffeeshopgemeenten, gemeenten zonder beleid en gemeenten met een nulbeleid) bedroeg 100%.