Stochastisch terrorisme

Samenvatting

Terroristische aanslagen hebben een grote maatschappelijke impact. Beelden van verwoeste gebouwen, trein- of metrostations waar een bom is afgegaan en van slachtoffers hebben maatschappij-ontwrichtende schade en blijven lang nabranden op ieders netvlies. Maar ook alleen al de dreiging van een terroristische aanslag kan de samenleving ernstige vrees aanjagen. Daarnaast kan een aanslag of een dreiging schade toebrengen aan het democratisch proces en aan de democratische rechtsorde. Het voorkómen van terrorisme is dan ook van wezenlijk belang.

Een specifieke vorm van terrorisme is het zogeheten stochastisch terrorisme. Dit wordt gedefinieerd als het (herhaaldelijk) publiekelijk demoniseren en dehumaniseren van een politieke, sociale, etnische of religieuze groep of individu, waardoor de waarschijnlijkheid toeneemt dat iemand overgaat tot geweld. Het demoniseren en dehumaniseren is expliciet, maar er wordt niet expliciet opgeroepen tot geweld. Het gaat om ongerichte opruiing of indirecte aansporing. Enkelen zullen zich echter aangesproken voelen en sommigen daar weer van zullen er zelfs naar handelen. Het gevolg is dat geweld statistisch gezien waarschijnlijker wordt, maar dat niet te voorspellen is of iemand een aanslag zal plegen en, zo ja, hoe en wanneer het zal plaatsvinden. De aan de statistiek ontleende term ‘stochastisch’ (dat wil zeggen: willekeurig) slaat daarmee op de willekeur en onvoorspelbaarheid van het geweld.