WODC-publicaties 2023 - week 50

Vanaf 1 januari 2017 is de Politiewet gewijzigd en is de Politieacademie ingebed in het politiebestel (de Nationale Politie). Deze wetswijziging had meerdere doelen. Naast de borging van de kwaliteit en de onafhankelijkheid van het politieonderwijs en -onderzoek werd ook beoogd om de verbinding tussen de Politieacademie en de politie te versterken, politieonderzoek beter te laten aansluiten op de praktijk en de bedrijfsvoering efficiënter en effectiever in te richten. Dialogic onderzocht, in opdracht van het WODC, in hoeverre deze doelen zijn gerealiseerd. Daaruit blijkt dat de inbedding geen aantoonbare bijdrage heeft geleverd, maar het functioneren van de Politieacademie ook niet in de weg staat.

Inbedding Politieacademie in politiebestel nog geen aantoonbare meerwaarde

Het WODC geeft cijfermatige achtergrondinformatie over de ontwikkelingen ten aanzien van scheidingsprocedures en gesubsidieerde rechtsbijstand bij scheiding (toevoegingen). Vanaf 2015 worden hierover factsheets gepubliceerd. Deze factsheet geeft nieuwe cijfers over 2022. Waar mogelijk worden ontwikkelingen geschetst over de periode 2001 t/m 2022.

Opnieuw afname scheidingsprocedures en gesubsidieerde rechtsbijstand bij scheiding

Na het roken van een joint of het slikken van een pilletje de weg op gegaan? Sinds de invoering van de drugstest in 2017 stelt de politie steeds vaker vast dat bestuurders rijden onder invloed van drugs. In de periode 2018 – 2022 vervijfvoudigde dit aantal. Het aantal straffen en sancties die het OM en de rechter opleggen voor rijden onder invloed van drugs zijn in die vijf jaar eveneens toegenomen. De politie, het OM, het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) en andere betrokken organisaties zien dan ook vooruitgang in de bestrijding  van drugs in het verkeer. Maar er zijn ook verbeterpunten. En de verwachting dat die toegenomen inzet ook bijdraagt aan de verkeersveiligheid, kan niet hard worden gemaakt. Dat blijkt uit onderzoek van DSP-groep. In opdracht van het WODC evalueerden zij de Wet drugs in het verkeer (artikel 8 Wegenverkeerswet) die medio 2017 in werking trad.

Vaststellen en bestraffen drugsgebruik in verkeer is verbeterd in afgelopen vijf jaar

Schade aan het milieu door menselijk handelen staat misschien wel meer dan ooit in de publieke belangstelling, via Urgenda, Tata Steel en Chemours. De handhaving van milieuwetten en voorschriften is van groot belang om schade te voorkomen: aan de natuur, aan de gezondheid  van burgers en aan de economie. Er gebeurt veel op het gebied van milieucriminaliteit, -schade en -aanpak en de auteurs schetsen in deze nieuwe editie van Justitiële verkenningen een mooi beeld van deze nieuwe ontwikkelingen.

Nieuwe Justitiële verkenningen over milieu: criminaliteit, schade en aanpak

Het WODC bekijkt tweejaarlijks de recidive (herhaling van strafbaar gedrag) van mensen die een misdrijf hebben gepleegd. Deze keer is gekeken naar de recidive tot halverwege 2022 van volwassenen en jeugdigen die tussen 2010 en 2019 ofwel schuldig zijn bevonden aan een strafbaar feit ofwel toen vrijkwamen uit detentie, of die in die periode een werkstraf of toezicht afrondden (alleen volwassenen). Het blijkt dat het aandeel volwassenen dat in die periode opnieuw de fout in is gegaan in alle groepen redelijk stabiel bleef. Ook jeugdigen die vrijkwamen uit detentie gingen niet vaker opnieuw in de fout. Het aandeel schuldig verklaarde jeugdigen dat opnieuw in de fout ging, is wel licht toegenomen over de tijd.

Recidive overwegend stabiel gebleven

Digitaal aangifte doen van een geboorte of overlijden en digitaal een voorgenomen huwelijk of geregistreerd partnerschap melden: 90% van de gemeenten biedt één of meer van deze vormen van elektronische dienstverlening aan. Burgers en uitvaartondernemers maken daar veel gebruik van en gemeenten krijgen er weinig klachten over. Gemeenten zien dan ook geen belemmeringen voor een uitbreiding van hun elektronische dienstverlening met het verstrekken van afschriften en uittreksel van akten van de burgerlijke stand. Zij denken dat dit de dienstverlening voor burgers en bedrijven nog beter maakt. Dat blijkt uit onderzoek van Significant APE, in opdracht van het WODC.

Gemeenten positief over elektronische dienstverlening burgerlijke stand

Sociale uitsluiting komt overal voor, bijvoorbeeld op school, op de werkvloer en binnen families. Zo ook bij religieuze gemeenschappen, waarbij dan een lijn wordt getrokken tussen leden die er wel of niet bij horen. Uitgeslotenen kunnen daardoor gevolgen ervaren op religieus gebied, maar er kan ook een sociaal isolement optreden. Een team van de Open Universiteit voerde, in opdracht van het WODC, een verkennend onderzoek uit naar het fenomeen van uitsluiting door religieuze gemeenschappen. Wat zijn de gevolgen ervan voor degenen die uitsluiten en degenen die uitgesloten worden? Welke (juridische) maatregelen zijn er mogelijk tegen uitsluiting? En hoe gaan andere landen met het fenomeen om?

Verkenning: gevolgen van uitsluiting ex-leden door religieuze gemeenschappen